| Ganzenrijden het spel | Het gansrijden, in de Polderdorpen ten noorden van Antwerpen (Hoevenen, Stabroek, Berendrecht, Zandvliet,Lillo en Ekeren), wordt ingezet het weekend van carnaval en tot met halfvasten. Het spel is ontstaan in de landvouw om tijdens de kalme winterperiode iets van amusement te hebben. Vooral de laatste 25 jaar kent deze vorm van volksvermaak een ware heropleving. Dit stuk folkore wordt gekoesterd en is verankerd in de polder. De voorbereiding van het ganzenrijdersspel, waaraan de mensen uit de Polder zo gehecht zijn, begint al een dag van tevoren en wordt de volgende dag 's morgens vroeg op de hofstee van de boer verder gezet. Het lijf van een dode gans wordt in een sterk net aan de galg opgehangen. Ondertussen zijn de ruiters in gereedheid gebracht om met hun fiere en trotse paarden de stoet te rijden. Elke ruiter is mooi uitgedost in de kleuren van de ganzenrijdersmaatschappij. Ook de paarden worden versierd met papieren bloemen in de kleuren van de maatschappij. Om de dag goed te beginnen komen alle ruiters, de koets met doktoor en verpleegster, de wagen, de garde en de muzikanten samen aan het lokaal, om van hieruit de rondgang te doen door het dorp. Er wordt op verschillende plaatsen halt gehouden om de dorstigen te laven, dit is meestal aan ййn of andere herberg. Elke deelnemer doet dit met alle plezier ook al zijn de weergoden niet altijd goed gezind. Rond het middaguur worden de deelnemers ontvangen door de koning van het vorige jaar, die trakteert met drank en versnaperingen. Vervolgens doen de ruiters nog een paar herbergen om dan in een mooie stoet op het plein te komen waar de wedstrijd wordt gehouden. Eйn voor ййn rijden de ruiters, in uniform, met hun paard in draf onder de galg door om zo aan de ganzenkop te trekken. De vorkmeester zorgt ervoor dat de gans terug stil hangt. Ondertussen probeert de omroeper om de geldpremie in de hoogte te krijgen. Dit doet hij door met ludieke verhalen en allerlei aanmoedigingen voor de ruiters, de vrijgevige sponsors naar de kassier te krijgen. Het gansrijden kan heel vermoeiend, soms zelfs gevaarlijk zijn, tenminste te oordelen naar de ruiters die gemeend of niet gemeend van hun paard vallen. Als ze vallen komt onmiddellijk den doktoor met de lieftallige verpleegsters, de ongelukkigen verzorgen. Als extra geneesmiddel worden meestal de sterke middelen bovengehaald (jen-ever), zodat de ruiter opnieuw aan het spel kan deelnemen. Ondertussen blijven de ruiters verder aan de ganzenkop trekken. De champetter en boetemeester controleren de ruiters, leden en toeschouwers om te zien of er geen fouten gebeuren. Ze geven de overtreders ludieke boetes. Naargelang de tijd vordert wordt het net, dat rond de gans is, meer en meer verscheurd. Dit al of niet met de hulp van de snijmeester. Dan is het moment aangebroken. Zo zal het net na een bepaalde trek doorscheuren en een ruiter de kans geven het net er af te trekken. Is dat gebeurd, dan rijden ze onder "den blote nek". Het publiek leeft mee in de eindfase van het spel luidruchtig en aanmoedigend mee. Tot het moment dat plots een ruiter met een stevige greep de kop in zijn hand houdt, en zo de nieuwe koning wordt. Met kroon en mantel getooid, wordt hij door zijn vrienden op de schouders gedragen en gevierd tot in de vroege uurtjes. De koning mag 4 jaar deelnemen aan het keizerrijden om zijn maatschappij te vertegenwoordigen. Ganzenrijden in Hoevenen is altijd op de zondag van Halfvasten. |
|
| Gans |
|
 |
| Galg |
|
 |
| Ganzenrijden : Reglement |
|
|
| Keizerrijden |
De verenigingen, die deel uit maken van de Polderbond, mogen met 30 ruiters deelnemen, samen met de uittredende keizer.
De ruiters zijn meestal de koningen van de voorgaande jaren. Traditiegetrouw wordt het keizerschap op de zondag na halfvasten gehouden, in de gemeente van de uittredende keizer. In gansrijdersjargon spreekt men van : "de keizer wordt gereden". * Vanaf 2017 heeft de Polderbond een extra maatschappij toegelaten (Lustige Gans, Ekeren) aan het keizerrijden. Het aantal ruiters per maatschappij werd tevens gewijzigd. |
|
| Ruiters |
De ruiters zijn de actoren in het ganse spektakel. Ze rijden, gezeten op een paard, en trekken aan de kop van de gans.
Hij die de kop kan trekken is de winnaar en wordt koning/keizer voor dat jaar. |
 |
| Paardenbegeleiders |
Paardenbegeleiders of helpers bewaken de paarden wanneer de ruiters zijn afgestegen.
Vooral tijdens de verschillende plichtplegingen van de ruiters (ontvangst gemeentehuis, uithalen koning, bezoek staminee, ...) |
 |
| Champetters |
Champetter/garde waakt over de goede gang van zaken en kijkt toe of alles volgens de reglementen verloopt. Tevens zorgen ze voor de veiligheid van ruiters en publiek. Dit in nauwe samenwerking met de lokale politie. |
  |
| Doktoor - verpleegster |
Het gansrijden kan gevaarlijk zijn. Daarom is een doktoor met verpleegsters noodzakelijk.
Ze gebruiken veelvuldig verband en roodsel, en hebben steeds een fles 'medicijn' bij de hand. Dit geheim recept is op basis van jen-ever.  | |
| Omroeper |
Omroeper informeert het publiek over verloop van het ganzenrijden met
|
 |
| Klaroen |
De klaroen kondigt, aan de omwonenden, aan dat het volledig gezelschap op komst is. De klaroen rijdt vooraan in de stoet. |
 |
| Kassiers |
Ze ontvangen gelden van de sponsors, die aan de premie voor de koning/keizer worden toegevoegd. Ook wel sneeuwbalpremies genoemd.
Bij de Ganzenrijders Hoevenen gebeurt dit volledig op computer. |
  |
| Vorkmeester |
De vorkmeester zorgt dat de gans stil hangt zodat de volgende ruiter eerlijk zijn kans kan gaan. De vorkmeester staat tijdens de wedstrijd onder de galg. Hij gebruikt hiervoor een lange vork. |
 |
| Snijmeester |
Hij zorgt dat (op vastgestelde tijdstippen/om de zoveel rondes) de reglementair voorziene aantal mazen (1 maas is 2 touwtjes) van het net worden doorgesneden. Echter niet te veel want ruiters trekker regelmatig enkele mazen over. |
 |
| Boetemeester |
Het opgehaalde bedrag wordt toegevoegd aan de premie voor de nieuwe koning. |
 |
| Nettenbreier | Breit een net waarin de gans komt te hangen. Het net is heel stevig zo dat het met gemak zo'n 3 а 4 kilo kan houden. |  |
| Blote nek | Het net is verwijderd van de gans. De finale van het ganzenrijden kan beginnen. Wie nu de kop trekt is de nieuwe koning. | |
| Polderbond |
Overkoepelend orgaan dat in staat voor de organisatie van het keizerrijden Alle verenigingen zijn hierin vertegenwoordigd, door 2 afgevaardigden. |